Czołg miesiąca: koń roboczy zwycięstwa

Sowiecki czołg średni, T-34

Rys historyczny:

Produkowany w Związku Radzieckim czołg średni T-34 był jednym z najważniejszych czołgów II Wojny Światowej. Pod względem ilości wyprodukowanych egzemplarzy maszyna ta była produkowana w liczbach większych niż jakikolwiek inny czołg w tym okresie. T-34 zajmuje również drugie miejsce w historii, pod względem liczby wyprodukowanych egzemplarzy, tuż za T-54/55. Pierwszy prototyp tej maszyny został opracowany w 1937 roku, a już trzy lata później w 1940 roku projekt wszedł w etap masowej produkcji. Produkcja tego modelu została zakończona w 1958 roku, ale w 1996 roku 27 krajów nadal posiadało ten czołg w czynnej służbie.

T-34 posiadał kilka cech, które wyróżniały go spośród innych czołgów tamtych czasów. Przede wszystkim był bardzo wszechstronny. Jedną z podstawowych zalet z punktu widzenia technologicznego było zastosowanie zawieszenia typu Christie, które było także używane na czołgach typu BT. Zawieszenie to zostało zaprojektowane przez Waltera Christie, amerykańskiego inżyniera i wynalazcę. Pozwalało ono na szybsze poruszanie się czołgów w trudnym terenie. T-34 posiadał także grubszy pancerz niż inne modele produkowane w tym czasie, co sprawiało, że był naprawdę groźnym przeciwnikiem. Ponieważ był to skomplikowany projekt, koniecznym było produkowanie części w wielu fabrykach zlokalizowanych w różnych częściach Związku Radzieckiego. Na koniec dokonywano ostatecznego montażu. T-34 był jednak relatywnie łatwy i szybki w produkcji, a do tego dość łatwy w naprawie. Te zalety były niezmiernie istotne. Co może wydawać się nieprawdopodobne, T-34 był w użyciu jeszcze w latach 90-tych w czasie wojny domowej w Bośni i Jugosławii. Dodatkowo, istniała też możliwość napełniania baku paliwa T-34 bez konieczności zatrzymywania pojazdu.

Wielu ludzi uznaje T-34 za najbardziej efektywny czołg II Wojny Światowej. Niektórzy uważają, że czołg ten posiadał bardzo duży wpływ na wynik ten wojny.

Wyposażenie czołgu:

W grze T-34 jest czołgiem średnim, 5 tieru, dostępny w sowieckim drzewku rozwoju. Tak jak w większości przypadków, podstawowa wersja tego pojazdu nie jest zbyt imponująca. Czołg ten posiada 400 punktów wytrzymałości i jest obciążony niemalże do granic nośności zawieszenia. Pancerz kadłuba czołgu wynosi zaledwie 45 mm z każdej strony (nawet z przodu), co nie jest spełnieniem marzeń żadnego czołgisty, ale dzięki relatywnie dobremu kątowi nachylenia pancerza z przodu istnieje szansa na rykoszetowanie pocisków niektórych pojazdów niskich tierów.

Omawiając podstawowe statystyki tego modelu, niezbędne jest zwrócenie uwagi na zasięg widzenia i zasięg sygnału podstawowej konfiguracji. Zasięg widzenia tego czołgu wynosi 236 metrów z podstawową wieżą, co jest najgorszym wynikiem ze wszystkich pojazdów 5 tieru. Drugie miejsce w tej kategorii zajmuje niszczyciel czołgów SU-85, który posiada aż 280 metrów zasięgu widzenia. Na szczęście ulepszenie wieży z wersji 1940 do 1942, poprawia zasięg widzenia do 350 metrów, co jest wynikiem zbliżonym do innych czołgów tego tieru. Działo prezentuje się nieco lepiej, ale nadal pozostawia wiele do życzenia.  Ulepszenie wieży daje nie tylko zwiększoną prędkość obrotu wieży (9 stopni/sek szybciej, co daje łącznie wynik 49 stopni/sek), ale również dodatkowe 15 mm pancerza z przodu wieży.

Podstawowe działo 76mm L-11 zadaje 110 punktów uszkodzeń i posiada 68mm penetracji przy zastosowaniu pocisków PP, a jego celność wynosi 0.51. Statystyki mogą zostać z łatwością ulepszone przez zbadanie i zamontowanie lepszych dział. Działo 76 mm F-34 ma lepszą penetrację. To bardzo duży krok w przód, ponieważ z tym działem relatywnie łatwo można przebić wrogie czołgi zbliżonego tieru. Zbadanie F-34 pozwala również na sprawdzenie działa 57 mm ZiS-4, które posiada znacznie lepszą celność (0.34), 122 mm penetracji (co pozwala na przebicie wielu przeciwników wyższych tierów bez szczególnego problemu) i 85 punktów uszkodzeń na strzał. To szybko strzelające działo nie zadaje równie wysokich obrażeń, ale dzięki swojej szybkostrzelności jest często wybierane jako główne działo dla T-34. Alternatywą dla ZiS-4 jest działo 76mm S-54, które można zbadać po odkryciu ulepszonej wieży. S-54 zdaje średnio 115 punktów obrażeń na strzał, posiada 109 mm penetracji i celności na poziomie 0.41, natomiast szybkostrzelnością nie odstępuje wcześniej zbadanym działom 76mm. Wprawdzie działo to oferuje większe obrażenia, ale niestety niska celność działa S-54 sprawia, że większość czołgistów preferuje zestaw z działem 57mm.

Prędkość obrotu na gąsienicach Wz. 1940 (4 biegowa skrzynia) to 37stopni na sekundę, co jest dobrym początkiem dla średniego czołgu. Zawieszenie Wz. 1942 (5 biegowa skrzynia) jeszcze zwiększa prędkość obrotu do 40 stopni na sekundę. Ulepszone zawieszenie będzie również niezbędne dla zamontowania pełnego zestawu ulepszonych modułów.

Podstawowe radio 9E daje czołgowi T-34 tylko 325 metrów zasięgu sygnału, co jest wynikiem za słabym jak na potrzeby mobilnego czołgu średniego. Ulepszone radio 9RM zwiększa zasięg sygnału do 525 metrów, co daje możliwość kontrolowania sytuacji i wykorzystania zwrotności i wysokiej prędkości tego modelu.

Podstawowy silnik T-34, V-2 posiada 480 koni mechanicznych. Silnik ten można ulepszyć do silnika V-2-34, ale nie daje to dużej poprawy osiągu, ponieważ różnica w mocy tych silników to tylko 20 koni mechanicznych. Na szczęście szansa zapłonu silnika to tylko 15% w wypadku bezpośredniego trafienia. Najważniejszą cechą ulepszonego silnika T-34 jest to, że jest on również używany na T-34-85, A-20, SU-85 i SU-100, co sprawia, że wynalezienie go szybko jest świetną inwestycją długoterminową.

W grze:

T-34 jest czołgiem, który wymaga bardzo dużo treningu, aby w pełni wykorzystać jego potencjał. Cienki pancerz sprawia, że życie czołgisty nie jest proste. Kierowca czołgu musi w pełni oprzeć swoją taktykę na prędkości i zwrotności w celu unikania pocisków. Na szczęście czołg ten posiada bardzo dobre przyspieszenie, mimo że ostre zakręty znacząco go spowalniają.

Funkcją tego czołgu nie jest stanie na środku pola bitwy i strzelanie, ale raczej flankowanie lub branie przeciwników od tyłu. Pozostawanie w ciągłym ruchu jest kluczem do przeżycia. Jeżeli staniesz się stacjonarnym celem, tracisz wszystkie profity, które wynikają z mobilności. Dzięki niskiemu profilowi czołgu i krótkiej długości możliwe jest korzystanie z różnych elementów otoczenia, jako osłon. Często możliwe jest wykorzystanie elementów otoczenia, które są zbyt małe dla innych maszyn.

Pamiętajcie, że zwłaszcza bez ulepszonej wieży, T-34 to nie zwiadowca. Wprawdzie jest on bardzo mobilny i zwrotny, ale niewielki zasięg widzenia sprawia, że nie jest możliwe dostrzeżenie przeciwników w porę. Ograniczenie to sprawia, że czołg T-34 jest wyłącznie czołgiem wsparcia, który może szybko przemieszczać się, aby wspierać sojuszników tam, gdzie najbardziej tego potrzebują przy pomocy swojej siły ognia lub nawet w celu rozproszenia uwagi przeciwnika. T-34 bardzo dobrze spisuje się w roli zabójcy zwiadowców, zwłaszcza z działem 57mm.  

Nie można zapomnieć, że penetracja obu najlepszych dział tego czołgu jest niewystarczająca do przebicia przeciwników zupełnie bez celowania, zwłaszcza, jeżeli są oni na wyższych tierach. Strzelanie w ruchu jest dobrym rozwiązaniem, ponieważ umożliwia ostrzeliwanie boków wrogich pojazdów. Krążenie wokół wrogich czołgów ciężkich jest również dobrym pomysłem, zwłaszcza jeżeli posiadają one wolną prędkość obrotu wieży, tak jak na przykład KW-5. Taktyka ta jest również skuteczna przeciwko niszczycielom czołgów, które nie posiadają wysokiej prędkości obrotu, na przykład przeciw Ferdynandowi. Metoda ta pozwala na zdezorientowanie, unieruchomienie, a czasami nawet zniszczenie przeciwnika, który teoretycznie jest znacznie silniejszy. Takie działania mogą bardzo pomóc Twojej drużynie i dać przeciwnikom bardzo wartościową lekcję – nigdy nie jedź samemu, zawsze w grupie.

T-34-85, czyli ulepszona wersja T-34

Rys historyczny:

T-34-85 został stworzony po zaprzestaniu produkcji T-34. Nowy model czołgu był znacząco ulepszoną wersją jego poprzednika, T-34. T-34-85 został wprowadzony do produkcji seryjnej w 1944 roku i był produkowany do 1950 roku. W ciągu tych 6 lat wyprodukowano około 44,000 egzemplarzy tej maszyny. T-34-85 był poddawany regularnym ulepszeniom. Pierwszym i najważniejszym ulepszeniem w stosunku do T-34 było powiększenie pierścienia wieży, co pozwoliło na zamontowanie większej wieży na tym samym kadłubie. Ulepszone wnętrze czołgu sprawiło, że możliwym stało się zamontowanie lepszego peryskopu, co powiększyło pole widzenia dowódcy, a także pozwoliło na skoncentrowanie się dowódcy na pełnieniu swojej roli. Nie było już konieczne pomaganie innym członkom załogi w wykonywaniu ich zadań. Ulepszone, większe działo umieszczone na T-34-85 sprawiło, że czołg był dużo bardziej przydatny w starciach. Wprawdzie Tygrys posiadał lepszy zasięg niż T-34-85, ale nie był on równie zwrotny. Sprawiało to, że T-34-85 był czołgiem, którego załogi Tygrysów się obawiały.

Wyposażenie czołgu:

T-34-85 to bardzo dobry, sowiecki czołg średni 6 tieru. W podstawowej wersji posiada 640 punktów wytrzymałości, dużo wolnej ładowności i 500 koni mechanicznych. Posiada także dużo grubsze opancerzenie wieży (90mm z przodu, 75mm z boków i 52mm z tyłu). Niestety opancerzenie kadłuba pozostaje takie same jak na T-34, czyli 45mm z każdej strony. Trzeba również zauważyć znaczącą poprawę zasięgu widzenia, który wynosi 350 metrów na podstawowej wieży.

Podstawowa wieża T-34-85 posiada stosunkowe dobre opancerzenie (zwłaszcza z przodu) i posiada dobrą prędkość obrotu (49 stopni na sekundę). Ulepszona wersja wieży, czyli T-34-85 „powiększona” posiada 115 mm pancerza z przodu, 90 mm z boków i 75 mm z tyłu. Pogrubiony pancerz nie jest niestety tylko usprawnieniem, wraz z zamontowaniem lepszej wieży prędkość jej obrotu zostaje obniżona.

Podstawowym działem T-34-85 jest 76 mm S-54, które zadaje 115 punktów uszkodzeń średnio na strzał, a jego szybkostrzelność wynosi więcej niż 10 strzałów na minutę. Średnia penetracja tego działa to 109 mm, co sprawia, że jest relatywnie słabe jak na działo tak wysokiego tieru, ale skutecznie pełni swoją rolę. Można je ulepszyć do 85 mm działa ZiS S-53, lub do wielkokalibrowego działa 122 mm U-11. Działo 85mm posiada zbliżoną szybkostrzelność do 76 mm, ale zadaje średnio 160 obrażeń na strzał przy penetracji 120mm, co sprawia, że jest znacznie lepszym działem niż 76 mm S-54. Działo 122 mm to wolno strzelający element o penetracji 61 mm, które wymaga dużo chowania się na czas przeładowania. Jego zaletą jest zadawanie średnio 450 punktów uszkodzeń, ale niestety nie grzeszy ono celnością. Ten zestaw cech działa 122 mm sprawia, że wymaga ono zupełnie innego stylu gry niż pozostałe, w którym istotniejszym jest szukanie ukrycia i unikanie wrogich pocisków w czasie długiego przeładowania. Po zbadaniu 85 mm ZiS S-53 i ulepszonej wieży możliwym jest przyjrzenie się dwóm kolejnym działom: 100 mm D10T i 85 mm S5T-85BM. Działo 100 mm D10T posiada długi czas przeładowania (aczkolwiek krótszy niż działo 122 mm), wysoką penetrację (175 mm) i zadaje 230 punktów uszkodzeń na strzał, ale niestety posiada celność na poziomie 0.42. Działo 85 mm strzela szybciej niż działo 100 mm, aczkolwiek nie tak jak 85 mm ZiS S-53. Do tego zadaje tylko 144 punkty uszkodzeń średnio na strzał, ale posiada dużo wyższą celność (0.37). Oba te działa są bardzo dobre, o ile potrafi się z nich korzystać. Trzeba jednak pamiętać, że wymagają one różnych stylów gry.

Radio, tak jak i gąsienice są niezbędny ulepszeniem dla T-34-85. Gąsienice to nie tylko powiększenie ładowności, ale również zwiększenie prędkości obrotu o 3 stopnie na sekundę. Radio 9RM to również bardzo duży krok naprzód w porównaniu z 9R, ponieważ daje dodatkowe 200 metrów zasięgu, czyli 525 metrów zasięgu sygnału. Dzięki ulepszeniu tych dwóch modułów użyteczność Twojego czołgu na polu bitwy znacznie się poprawi, a Ty będziesz bardziej świadom ruchów przeciwnika.

Niestety ulepszenie silnika z podstawowego V-2-34 do V-2-34M nie daje dużej poprawy osiągów. Zmiana jest równie minimalna jak w przypadku ulepszenia go w czołgu T-34, dając zaledwie 20 dodatkowych koni mechanicznych mocy.

W grze:

Znacznie lepsze statystyki T-34-85 pozwalają na znacznie bardziej agresywną grę. Dzięki grubszemu pancerzowi wokół wieży, lepszemu działu i zasięgowi widzenia czołg ten jest bardzo dobrą maszyną średniego 6 tieru. Z drugiej strony czołg ten jest wybitnie delikatny jak na maszynę średniego 6 tieru, nie posiadającą mocniejszych punktów, takich jakie ma VK3601(H), VK3001(P), czy nawet M4A3E8. Tak samo jak T-34 z piątego tieru, T-34-85 jest łatwy do zabicia, gdy się nie przemieszcza, natomiast jego mobilność sprawia, że jest w stanie unikać pocisków w ruchu. Dobra penetracja i obrażenia zadawane przez oba najlepsze działa sprawiają, że zabijanie wrogich czołgów jest łatwe, zwłaszcza w momencie flankowania. Z drugiej strony długi czas celowania i długi czas przeładowania nie pozwalają na efektywne stosowanie taktyk, takich jak krążenia wokół wrogich czołgów. Najlepiej wykorzystywać czołg do flankowania w taki sposób, jak by to robić przy pomocy szybkiego niszczyciela czołgów.