Škoda Т 40: Harika Bir Rakip

Çekoslovakya altı sene süresince Alman işgali altında idi ve bu süre boyunca ülkenin güçlü askeri sanayisi Üçüncü Reich'in ihtiyaçları doğrultusunda çalışmak zorunda kalmıştı. Almanya savaşı kaybettikten sonra, Çekoslovaklar Almanların üretim konusundaki ustalıklarının yanında muazzam bir teknik doküman arşivini devralmıştı.

Çekoslovakya tank üretimi konusundaki eski saygınlıklarını geri almaya çalışmaktaydı ve savaş sonrası ilk on yıl oldukça çalkantılı geçmişti. Ekonomik ve politik nedenlerden dolayı projelerin çoğu prototip aşamasına gelememekte, dolayısıyla seri üretime geçilememekteydi. Her ne kadar üretilmemiş olsalar da, bu projeler tank tasarımında çığır açmıştı ve ileri seviyedeki teknik fikirler ikinci bir detaylı incelemeyi hak ediyorlardı. Bu projelerden birinin adı da Škoda Т 40 orta tank.

Geliştirme

1945 yılında ordu, Tank Všeobecného Použití (TVP) veya diğer bir deyişle "çok amaçlı tankın" teknik gereksinimlerini çıkarmıştı. Ordu tarafından öngörüldüğü gibi bu orta tank 65-mm'lik bir zırh, 88-mm'lik bir top ve saatte 50 km'lik bir hıza sahip olmalıydı. Makineli tüfekle aynı eksene yerleştirilmek üzere bir alev makinesi de ek donanım olarak önerilmişti.

Bu konseptten yola çıkarak VTU (Askeri Teknik Üniversitesi) uzmanları bazı parçaları farklılık gösteren yeni bir tank serisi tasarımı için büyük efor sarf ettiler. Tarihçi Martin Dubánek, “Od bodáku po tryskáče” (Süngüden Jetlere) isimli Çekoslovak tank üretimi üzerine olan araştırmasında, Škoda'nın üzerinde çalıştığı projeyi VTU projelerine yanlışlıkla dahil etmişti. Bu hata daha sonra, bir diğer Çek askeri tarihçisi olan Jiří Tintěra tarafından tanımlanıp, sonrasında da düzeltilmişti. Her ne kadar Škoda ve VTU projeleri ortak noktalara sahip olsa da, farklı yollar izlemişlerdir.

VTU projesi, halihazırda bir teknik çözüm olmaktan çok, sadece konsept olmak üzere geliştirilmişti. Tankta yaprak yay sistemi, altı tekerlek ve paleti dengede tutan üç dönen silindir bulunması öngörülmüştü. Süspansiyon sistemi uzun ve detaylı bir geliştirme sürecinin sonunda şematik olarak tasarlanmıştı. Ayrıca araçta hangi tür bir motor kullanılması gerektiği de henüz belli değildi.

VTU uzmanlarının aksine, Škoda mühendisleri kendi tasarımlarını hazırladılar ve orta tankları için gerekli hesaplamaları da yaptılar. Dış parçalarla beraber tasarımda da bazı benzerlikler vardı, fakat farklılıklar daha çok göze çarpıyordu.

Škoda Т 40 belgelerinden bazı sayfalar.

Kompleks biçimli bir taret ile V şeklinde bir ön zırh plakası VTU tankı için tasarlanmıştı. Fakat, Škoda Т 40'ın, İkinci Dünya Savaşı'nda Krupp tarafından üretilen Alman araçlarına benzeyen gelişmiş bir tasarımı vardı. Bu benzerlik salt bir tesadüf değildi: Škoda fabrikaları II. Dünya Savaşı sırasında işlemekte, Tiger II ağır tank için gövde ve taret üretmekteydi.

Topun kalibre gereksinimleri doğrultusunda mühendisler, Tiger taretine takılı Alman KwK 36 L/56'nınkine benzeyen 8.8 cm'lik bir top tercih ettiler, fakat Çekoslovak varyantının namlu ağzında gaz freni yoktu. Tanka alev makinesi takma fikri bir süre sonra kenara itildi ve bunun yerine ateş hattına tamamen paralel bir makineli tüfek kullanıldı. T 40'ın top kalkanı, Krupp tarafından üretilen, Almanların deneysel dar taretle beraber kullanmak istedikleri (Alman: Schmalturm) Panther orta tankınkine oldukça benziyordu.

VTU'nun aksine, Škoda araçlarında kullanacakları motoru seçerken hiç zorluk çekmediler. Hazır bir çözüm zaten vardı: Škoda 16ADH140, hava soğutmalı X-tipi dizel motor (700 beygir, 2.000 devir/dk). Ordunun belirlediği tork-ağırlık oranı karşılanmamış olsa da, motor tankı istenilen 50 km/s'ye çıkaracak güce sahipti. Yaprak yay sistemi yerine, daha gelişmiş olan burulma çubuklu süspansiyon kullanılmıştı.

Škoda Т 40'ın asıl sorunu (ve TVP'nin) zayıf zırhıydı. Bunun sorumlusu mühendisler değildi. SSCB'nin T-34-85 tankı baz alınarak hazırlanmış olan gereksinimler göz önünde bulundurulduğunda, 1945 standartlarına göre kalın bir zırha sahip değildi.

Zayıf zırhının yanı sıra, Škoda T 40 özellikle tasarım açısından oldukça ilginçti ve yenilikçi bir yaklaşıma sahipti. Bu tankın yaratıcıları, Sovyet veya Alman teknik çözümlerini kopyalamak yerine, en büyük iki tank üreticisinin deneyimlerini birleştirerek oldukça dengeli ve diğerlerinden farklı bir araç ürettiler, fakat ne yazık ki bu tank sadece proje olarak kaldı.

Škoda T 40 World of Tanks'te hayata geçiyor! Premium Dükkânı ziyaret edin ve koleksiyonunuza ekleyin!