Komutanlar!
Bu ayın konusu Amerikan hafif tankları olduğundan ünlü Amerikan araçlarından biri olan M41 Walker Bulldog'a bakmak için harika bir fırsatımız var. Ancak ABD hizmetindeki savaş tarihçesine bakmak yerine gelin ihraç edildiği ülkelerdeki kullanımına, özellikle de Vietnam'a bakalım.
M41'in Geliştirilmesine ve Tasarımına Hızlı Bakış
Her şey ellilerin başlarında Cleveland Tank Fabrikasında T41E1 ve E2 araçlarının geliştirilmesiyle başladı. Amerikan ordusunun standartlarını tutturmak için bazı denemelerden sonra tanklar 76 mm toplu M41 ve M41A1 haline geldiler. Başlangıçta "Little Bulldoglar" olarak anılıyorlardı ancak daha sonra Güney Kore'de bir kazada vefat eden Korgeneral Walton H. Walker anısına "Walker Bulldoglar" olarak anılmaya başladılar.
Konu açılmışken Kore Savaşının çıkması Amerikan Ordusunun yeni tank talebini müthiş arttırdığını hatırlamakta fayda var. Bunun sonucunda birçok araç acilen üretime sokuldu ve bunların başında da artık yaşlanan saygıdeğer Chaffee'nin yerini alması beklenen M41 tankı yer alıyordu. Böylece 1951'den 1954'e kadar çoğu 76 mm'lik topa, amortisörlere ve çeşitli keşif donanımına sahip üç binin üzerinde M41 hayat buldu.
Cleveland Tank Fabrikasında üretim hattında M41'ler.
90 mm'lik top gibi farklı silahlar da düşünülmüştü ancak ellili yılların ortalarına gelindiğinde Amerikalılar çoktan farklı tasarımlara ilgi duymaya başlamıştı, bunlar arasında başka bir hafif tank olan Sheridan'ın geliştirilmesi ve Patton orta tankının başka varyantları bulunuyordu.
Başka Ordular Tarafından Kullanılan M41'ler
Üretilen tüm M41'lerin yarıdan fazlası 1950'lerin sonlarından itibaren zamanla ABD'nin müttefiklerine ihraç edildi. İki düzinenin üstünde ülke ya doğrudan ya da çeşitli Amerikan askeri yardım programı çerçevesinde M41 ithal etti. Bu kadar çok ülkeye ihracı sayesinde savaşa girmesi kaçınılmazdı, çoğunlukla da kendi devletlerine karşı kalkışan isyancılar tarafından.
Bunlardan muhtemelen en ünlüsü 1961'deki Domuzlar Körfezi çıkarmasıdır: beş M41 isyancı tugayı desteklemek için kullanıldı ve Küba Ordusundan çok sayıda T-34-85 ve SU-100 ile çatıştı ve tüm çatışmalardan muzaffer ayrıldı. Çıkarma başarısız olunca hasar almamış M41'ler mürettebatları tarafından imha edildi. Küba dışında M41'ler Amerikan askeri yardımı almış Orta ve Güney Amerika ülkelerinde çok sayıda darbe girişiminde sık görülen bir görüntüydü.
Başkan Harry Truman bir M41 prototipi ile, 1951'de
M41 ayrıca Afrika, Orta Doğu ve Asya'da çeşitli ülkelerin hizmetinde çatışmalara katıldı. Örneğin Etiyopya zırhlı kuvvetlerinin büyük bir bölümünü oluşturuyordu. Daha sonra ordularını güçlendirmek için T-54/55'ler satın alınmıştı. M41'ler daha sonra Sovyet tanklarının yanında Kuzey Afrika'da Ogaden Çölü'ndeki çatışmalarda yer aldı.
Orta Doğuda, Lübnan az sayıda M41 ve AMX 13 hafif tanka sahipti. Lübnan İç Savaşı 1975'te başladığında Lübnan Ordusu ortadan kayboldu; donanımının çoğu çatışan tarafların ellerine geçti. M41'lerin kullanılıp kullanılmadığı bilinmiyor ancak İsrail Ordusu ile aralarında herhangi bir temas olmadığı görülüyor.
Vietnam Savaşında
Ancak M41 en çok savaş hizmetini Güney Asyada yaptı. 1960'ların başlarında Amerikan kuvvetleri Laos ve Güney Vietnam'daki komünist hareketlere karşılık olarak Tayland'da bir seri tatbikat yaptı. Bu harekâtlar aynı zamanda ABD askerlerini cangıl ve ayaklanmaya karşı koyma savaşı ile tanıştırdı. Tayland savunmasını güçlendirmek için Laos ve Kamboçya ile Tay sınırında komünist destekli isyancılar ile çeşitli çatışmalarda ve büyük şehirlerde darbe kalkışmalarında ve sivil huzursuzluk olaylarında faaliyet gösterecek olan birkaç M41 aldı.
Güney Vietnam'da Vietnam Cumhuriyet Ordusu (ARVN) başlangıçta Fransızların 1954'te Vietnam'dan çekilmelerinden sonra M5'ler ve M24'lerle donatılmıştı. Bu ilk araçlar hızla terk edildi ancak geri kalanı 1965'e kadar faaliyette kaldı. Bu arada ARVN Merkez Yaylalarındaki Plei Me Özel Kuvvetler ordugâhının kuşatmasını kaldırmaya atanan birkaç M41 aldı. Bu faaliyetten sonra tanklar çok farklı kullanılmaya başlandı.
Bazı ARVN M41'leri
Rolleri biraz daha politik hale geldi çünkü özellikle de M41'ler yüksek devlet veya askeri makamları korumak ve olası darbe girişimlerini bertaraf etmek üzere şehirlerin ve üslerin yakınlarına konuşlandırıldılar. Ancak 1968 Tet Taarruzu sırasında ARVN zırhlı birlikleri şehirlerde ve üslerde komünist saldırılarını püskürterek büyük deneyim kazandılar. Bu savaştan sonra ARVN'nin M41'leri sahada daha çok zaman geçirmeye başladı ve ABD eşdeğerlerinin yanında takdir edilecek performans gösterdi.
1971'deki Laos işgaline katılarak Ho Chi Minh yolunu kestiler. Kuzey Vietnam Ordusunun (NVA) karşı taarruzlarına karşı konumlarını korumak zorunda kaldılar, Mart 1972'de Quang Tri ve Da Nang yönünde güneye akan T-54'lere, T-59'lara ve PT-76'lara karşı savaştılar. Hatta tanksavar roketleri gibi nispeten yeni teknolojilerle karşılaştılar ve elit paraşütçüler, Deniz Piyadeleri ve Ranger Komandoları Quang Tri'yi geri alana kadar büyük kayıplarla baş etmek zorunda kaldılar.
Vietnam Sonrası
Paris Barış Anlaşmalarının 1973'te imzalanmasından sonra iki taraf da son karşılaşma için güçlerini yeniden toplamaya başladı. Kayıplar çoktan kabul edilmişti ve Başkan Thieu tarafından verilen çelişkili emirler serisi daha da çok M41, M48 ve başka zırhlı araçların kaybedilmesin sonucuna yol açtı. Aslında bazı M41'ler NVA tarafından büyük sayılarda ele geçirilmişti ve kendi zırhlı birliklerine dâhil edilmişti. Bu kadar çok zırhlı birlik kaybından sonra Güney Vietnamlıların komünistleri durdurmak için yapabileceği fazla bir şey kalmamıştı ancak birka ARVN tank birliği Loc Ninh'te ve Saigon çevresinde sonuna kadar savaştı.
NVA zaferden sonra ele geçirdiği çok sayıda M41'i Güneyde işgal kuvvetleri olarak kullandı. Bunlar daha sonra Kamboçya'nın Vietnamlılar tarafından işgalinde kullanıldı ve Vietnamlılar 1980'lerin sonlarında geri çekilene kadar ülkede on yıl boyunca devam eden savaşta önemli rol oynadılar. Bazı M41'ler Vietnamlıların kurduğu Kamboçya hükümetini donatmak için geride bırakılmış olabilir ama bu konuda elimizde bilgi yok. Muhtemelen Vietnam'da bırakılan M41'ler yedek parça yetersizliğinden emekli edilene kadar faal kalmaya devam ettiler.
Göreceğiniz gibi M41 Walker Bulldog zengin bir askeri tarihçeye sahip. Kesinlikle bir klasik olarak anılmayı hak ediyor. Bulldog'larınızı sürüşe çıkarın ve düşman ekibine daha hâlâ savaşacak gücü olduğunu gösterin.
Harekete geçin!
Görsel kaynağı: Vikipedi
