Komutanlar!
Bu ay son Ağacın Tepesi etkinliğimizde STB-1'i anıyoruz. Bu harika Japon tankını biliyor olabilirsiniz ama Ana Muharebe Tankı ya da AMT olarak bilinen araçların atası olduğunu biliyor muydunuz? Gelin tarihçesine ve ondan önce gelenlerin tarihçesine bakalım!
İlk Avrupa Tankı?
Ellilerin sonlarına gelindiğinde ağır tankların dönemi kesin olarak sona ermişti. Yeni güdümlü füzeler ve diğer çukur imlalı mühimmat artık neredeyse her türlü çelik zırhı kalınlığından bağımsız olarak delebiliyordu. Geleceğin tankı kesinlikle daha az zırh taşıyacaktı ve daha ince deri sayesinde o zamanların tankçılık akımlarından olan daha ufak silüete sahip olacaktı.
Üstelik Avrupa2nın toparlanmaya başlamasıyla Fransız, Alman ve İtalyan ordularının karargâhlarında ortak bir tank projesi oldukça popüler hale geldi. Ana fikir Batı Avrupa'yı korumak için 105 mm'lik bir topla donatılmış oldukça küçük ve sert vuran bir tank geliştirmekti. Bu program 1958'de başladı ve Fransız, Alman ve İtalyan uzmanlardan oluşuyordu, en azından ilk iki ülke kendi yollarını takip etmeye karar verene kadar - Avrupa antantı buraya kadardı.
Leopard 1
Almanya 1963'ten beri çok sayıda araç üretmek istiyordu: 1.500'den fazla tank sipariş edilmişti. Eylül 1965'te Leopard 1 Bundeswehr'e teslim edildi. Alman verimliliği her zamanki gibi güçlüydü ve II. Dünya Savaşı araçlarını alev püskürten tanklara dönüştüren Kassel'den Wegman veya birkaç yıl öncesine kadar yarı paletli araçlar üretmekte olan Krauss Maffei gibi deneyimli şirketler sayesinde bu yeni aracı hemen teslim edebildiler.
Leopard 1
Klasik düzene sahip ancak ateş gücü ve hareket kabiliyetine odaklanan Leopard 1 kısa sürede Avrupa kuvvetleri arasında standart haline gelecekti. Döküm ve kaynaklanmış kuleye yerleştirilmiş bir 105 mm'lik yivli bir topla donatılan Leopard 1 1967'de diğer ülkelere teklif edildi. En büyük müşterisi 460'tan fazla tank ithal eden Hollanda idi ancak Avustralya, Brezilya, Yunanistan, Danimarka ve hatta ilk anlaşmanın parçası olan İtalya bile bu tanklardan yüksek miktarda satın aldı. O kadar çoktular ki bazıları ulusal ve modernleştirilmiş varyantlarıyla bugün hâlâ bazı ülkelerde hizmetteler.
AMX 30 B
Ren nehrinin öte yanında Fransa Ana Muharebe Tankının kendi prototipi üzerinde çalışıyordu. 1960'ta iki araç denemelere hazırdı ancak yedi ek tankın daha montajının tamamlanması üç yıl daha sürecekti. Almanya'dan farklı olarak Fransa sadece iki şeye odaklandı: kütle ve ufaklık. AMX 30 B adını alan bu tank "sadece" 32,5 ton ağırlığındaydı ve 3,1 metre genişliğinde ve 2,28 metre yüksekliğindeydi. Bu nitelikler AMX 30 B'yi NATO orduları arasındaki en derli toplu tanklardan biri haline getirdi. Ayrıca demiryoluyla nakledilmesi de çok kolaydı.
AMX 30 B
Alman akranları gibi Fransız mühendisler de temel bir düzenin yanı sıra klasik bir kule kullanmayı tercih ettiler. Fransa zaten yenilikçi salınımlı kuleleri ile tanınıyordu ancak bunlar çok ağırdı, çok yüksekti ve radyoaktif serpintiye, radyasyonlu toza veya aracın bir nehri geçmek zorunda kalması durumunda suya karşı izolasyonları çok zorduç Ancak bir tank ancak mürettebatıyla çalışır, değil mi? AMX 30'un ilk üretim modeli Haziran 1966'da geldi ve prototipinden hafifçe daha ağırdı. 2011'e kadar hizmette kaldı, bir düzine ülkeye ihraç edildi ve etkileyici bir şekilde daha da çok versiyona modifiye edildi.
STB-1
Peki sonuçta Japonya? Avrupa projesinin bölünmesiyle neredeyse aynı anda zırhlı tankların Japonya'da geliştirilebileceği fikri doğdu. 1960'ların başlarında Type 61 hâlâ kullanılıyordu ama askeri yönetim yeni bir araç istiyordu. Tabii ki Japonlar eğilimlerinden şaşmadılar: en fazla 35 tonlık, güçlü bir motor ve 105 mm'lik topla donatılmış ufak bir araç istediler.
STB-1
Bu gereksinimler fikri geliştirmeye başlayan Mitsubishi firmasına sunuldu. Buna rağmen 1964'e kadar Japonlar tankın Type 61'in bir modifikasyonu mu yoksa tamamıyla yeni bir araç mı olacağı konusunda açık bir fikir sahibi değildiler. Ama sonuçta şirket tamamen yeni bir bir tank yolunu seçti. İlk prototip 1968'de geldi ve STB-1 adını aldı. Daha sonra 1970'lerin başlarında geliştirilip AMT konseptinin Japon sürümü olan Type 74 olacaktı. Leopard veya AMX'ten farklı olarak sadece Japon Kara Öz Savunma Kuvvetleri tarafından kullanılacaktı.
Komutanlar, işte Ana Muharebe Tanklarına girişiniz! Harekete geçin!
