Baharın Uyanışı Harekâtı: Balaton Gölü'ndeki Savaş

Frühlingserwachen Harekâtı ("Baharın Uyanışı") 6 ile 16 Mart 1945 tarihleri arasında gerçekleşmiştir ve 2. Dünya Savaşı'nda başlatılan son büyük Alman saldırısı olarak görülmektedir. Saldırı, Doğu Cephesi'ndeki Macaristan'da başladı. Alman saldırıları Balaton Gölü bölgesinde yoğunlaşıyordu, buranın oldukça büyük bir lojistik önemi vardı; zira Almanların elindeki son petrol rezervlerinden birini barındırıyordu.

Planlanan Alman İlerleyişi

Sovyet piyadeleri ilerlerken

Burada saldırının oluşum ve planlamasına bakmak için yeterli yerimiz yok, bu yüzden öyküyü resmi başlangıç tarihinden itibaren alalım:

Baharın Uyanışı başlıyor

Baharın Uyanışı Harekâtı resmi olarak 6 Mart günü saat 04:30'da, Altıncı SS Panzer Ordusunun topçu birliklerinin yoğun yaylım ateşi ile başladı ve bunu Leibstandarte panzergrenadier'lerinin ilerlemesi izledi.

Alman askerleri

Bunların öncelikli görevi, kapsamlı bir siper sistemini temizlemeye başlamadan önce bir Sovyet mayın tarlasında yollar açmaktı. Bu, tüm sabah boyunca sürdü ancak panzer Kampfgruppe birliğinin ilerlemesini sağladı. Tanklar ve yarı paletli araçlar büyük sorunlarla karşılaştı ve bölgenin kalın çamurunda sık sık çamura battılar. Bu nedenle panzergrenadier'ler saldırılarını zırhlı desteği olmadan yapmak zorunda kaldı, bu da ilerleyişi yavaşlatıyordu.

Leibstandarte'nin sol tarafında ilerleyen Hitlerjugend Birliği de aynı şekilde zorluk çekiyordu. II SS Panzer Corps’un saldırısı karanlık basana kadar toplanma alanına bile erişemedi, bu da Sovyetlere az miktarda tank desteği ile fazladan bir Piyade Kolordusu konuşlandırmak için zaman kazandırdı.

7 Mart'ta, Alman saldırısı sonunda ciddi anlamda başladı. Hem Leibstandarte hem de Hitlerjugend Birliği sonunda Sovyet savunmasını yardı ve kendi panzer kampfgruppen birliğini aksiyona dahil edebildi. 8 Mart günü erken saatlerde Hitlerjugend, 16km ilerleyerek tepe kenarlarına hendek kazılarak oluşturulmuş tank cephesine (pak-front) ulaştı. Sonraki günün ilk ışıklarında, bir düzine Jagdpanther ve Jagdpanzer IV, tepeye taarruz ederek savunma hattını püskürttü. 

Jagdpanzer IV

Almanlar aceleyle Sovyet XXX. Kolordusuna ve XVIII. Tank Kolordusuna saldırdı. Vahşi savaşta Sovyetler, ağır uçaksavar bataryalarını bile Alman tanklarına doğrudan ateş etmek için kullanıyordu. Ertesi gün Hohenstaufen ve Wiking Birliği de saldırıya katıldı.

I SS Panzer Kolordusu artık Sio Kanalı'nda geri çekilen Sovyetleri yakalamıştı. Alman Panther'ler ve Jagdpanther'ler, henüz karşıya geçmeyen Sovyet kamyon konvoylarına ağır kayıplar verdirdi. Sio Kanalı boyunca süren savaş, 30 m genişliğindeki engeli aşmak amacıyla köprübaşları kurmak için gösterilen büyük çabayla 12 Mart'ta en üst düzeyine ulaştı. Hitlerjugend'ın saldırısı, tanksavar toplarının yoğun yaylım ateşi karşısında kendilerine ateş desteği veren panzerler ve Jagdpanzer'lerin kanal kıyısı boyunca geri çekilmelerinden dolayı kötü şekilde sonuçlandı. Panzergrenadier'ler amfibi taarruz botlarıyla baskı kurmaya çalıştı ancak makineli tüfek ateşi altında birçok kayıp verdi. Suyu geçebilen az sayıda kişi, geçici bir köprübaşı kurdu. Leibstandarte sektöründe, saldırı daha iyi gitti ve birlik, piyadelerini düşman ateşinden iyi korunan bir köye ulaştırabildi.

Destek olarak konuşlandırılan 88mm Uçaksavar topu

Ölümcül 88mm uçaksavar topları ve King Tiger'lar, saldırıya destek olmaları için getirildi ve birlikte çalışarak birçok Sovyet tanksavar topu ile beton sığınağını imha ettiler. Almanlar sonunda savaş mühendislerinin bir Tank köprüsü kurmak için çalışabileceği bir köprübaşı oluşturabildi. Bir Jagdpanzer IV köprüden geçti, ancak ikinci aracın ağırlığı çok fazla geldi ve araç sulara gömüldü. Köprüyü açık tutmak ve takviye kuvvetleri karşıya geçirmek için sürekli onarım yapılması gerekiyordu. Bir T-34/85 tank tümeninin karşı taarruzunun icabına bakabilmek için bunlara çok fazla ihtiyaçları vardı.

Sovyet karşı saldırıları

T-34/85 tankları

I. SS Panzer Kolordusu köprüyü üç gün daha tutarak sayısız karşı saldırıya direndi. Bu ana dek Sovyetler, Alman kuvvetlerine büyük kayıplar verdirdi.

Güney rotası etkin şekilde engellendiğinden, Almanlar kuzeye odaklanmaya karar verdi. Leibstandarte ve Hitlerjugend için şu anki eylemlerini bırakıp Danube Nehri'ne dönük saldırıya katılmadan önce kuzeye yönelmeleri emri geldi.

Ancak bu hareket işe yaramadı, zira sonraki günlerde Sovyetler kendi saldırılarına başladı. 600 tank içeren 3.000'den fazla araç, Budapeşte'nin ilerisinde bir araya geldi ve Valencei Gölü'nün her iki yanını temizlemeye başladı. IV. SS Panzer Kolordusu, bu fırtına tarafından yutuldu ve Wiking Birliği, kendi kanadındaki bir Macar birliği düştükten sonra neredeyse tamamen sarıldı. Hitler, birliğe ne pahasına olursa olsun tutunması emrini verdi. Birlik komutanı SS-Oberführer Karl Ullrich, emirleri göz ardı etti ve piyadelerini tuzağa düşmeden önce geri çekti. Hohenstaufen Birliği yardıma geldi ve bu da Führer'in emirlerine karşı gelmek demekti.

Alman Cephesi düştü

I. SS Panzer Kolordusu, tamamen sarılmayı önleyecek kadar hızlı bir şekilde geri çekildi ve tuzaktan kurtuldu ancak çok miktarda ekipmanı da ardında bırakmıştı. 20 Mart 1945 günü I. SS Panzer Kolordusu'nun elinde yalnızca 80 tank, saldırı topları ve kundağı motorlu toplar kalmıştı. Bütün Waffen-SS birlikleri ağır darbe almıştı, bu nedenle bu aşamaya gelindiğinde çoğunun gücü %50'nin altına düşmüştü ve takviye şansı da çok azdı.

Etkisiz hale getirilmiş bir StuG 40 Ausf.G

Macaristan'daki Alman cephesi harap oldu ve başkent Viyana'yı savunmak için Avusturya içlerine çekilmeye başladı. Waffen-SS birlikleri artık sürekli geri çekiliyordu ve savunma halinde savaşıyordu.

Hitler'in Waffen-SS geri çekilmesine tepkisi öfkeli oldu. Altıncı SS Panzer Ordusunun Nazi pazubantlarını çıkarmasını emretti; ona göre artık üniformalarında kendi adını taşımayı hak etmiyorlardı.

Moral en düşük seviyeye indi ve birçok asker, savaştan firar ediyordu; birçoğu, savaşın sonunda kaybedildiğini görebiliyordu.