Serial Czterej pancerni i pies to polski serial fabularny, zrealizowany w latach 1966-1970. Opowiada on historię załogi czołgu T34/85 należącego do Pierwszej Armii Wojska Polskiego w czasie walk w Polsce i Niemczech w 1944 i 1945 roku.
Mimo dawki prosowieckiej propagandy zyskał on olbrzymią popularność nie tylko w Polsce, ale także ZSRR oraz innych krajach Bloku Wschodniego. Wkrótce po jego emisji publika zwariowała na punkcie bohaterów serialu. Dzieci na podwórkach bawiły się w czołgistów a Szarik stał się najbardziej popularnym psim imieniem w kraju. Aktorzy grający bohaterów seralu z miejsca osiągnęli status gwiazd.
Podstawową przyczyną tego sukcesu był sposób ukazania wojny w nieco lżejszy sposób – obok poważnych scen nie brak humoru i elementów kina przygodowego, przypominających pod tym względem takie klasyki kina wojennego lat sześćdziesiątych jak ‘Złoto dla zuchwałych’ , czy ‘Parszywa Dwunastka’. Podobnie jak w przypadku tych filmów serialu nie należy traktować jako poważnego i godnego zaufania źródła historycznego, ale po prostu kawał rozrywki.
Dobre aktorstwo również przyczyniło się do sukcesu filmu. W rolach głównych a i wielu drugoplanowych obsadzono dobrych aktorów, którzy stworzyli przekonujące, żywe kreacje biegunowo odległe od schematycznych, czarno – białych bohaterów z filmów realizowanych wcześniej.
Czołg w serialu nosił numer taktyczny 102 i nazwę własną ‘Rudy’
Załodze czołgu towarzyszył pies Szarik ( po rosyjsku: kulka ), owczarek niemiecki z Syberii. Sama załoga składała się z:
- Olgierda, Sybiraka o polskich korzeniach, który był dowódcą czołgu;
- Janka, Gdańszczanina który był radiotelegrafistą i później został dowódcą czołgu.
- Gustawa, Ślązaka który został przymusowo wcielony do Wehrmachtu i zdezerterował.
- Grigorija, Gruzina który był kierowcą czołgu
- oraz dwóch Polaków, którzy dołączyli do załogi później.
Aktorzy byly tak przekonujący, że wielu ludzi było zaskoczonych w czasie późniejszych spotkań tym, że cała załoga składała się wyłącznie z polskich aktorów – wliczając w to Grigorija!
Pomimo tego, że od momentu premiery serialu minęło ponad czterdzieści lat, wciąż cieszy się on wielką popularnością w wielu krajach a jego kult wciąż trwa.
